CANSLIM là một phương pháp được sáng tạo bởi nhà đầu tư nổi tiếng William O’Neil nhằm tìm ra những cổ phiếu có sự tăng trưởng, tiềm năng tăng giá cao bằng cách kết hợp cả phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản.
William O'Neil là ai?
William O’Neil (25/3/1933) tại thành phố Oklahoma và lớn lên ở Texas.
Năm 1963, ông thành lập William O’Neil + Co. Inc., một công ty phát triển cơ sở dữ liệu chứng khoán hàng ngày được vi tính hóa đầu tiên và bán nghiên cứu của mình cho các nhà đầu tư tổ chức và theo dõi hơn 70.000 công ty trên toàn thế giới.
Năm 1973, ông thành lập “O’Neil Data Systems, Inc.”, để cung cấp các phương tiện in ấn và xuất bản cơ sở dữ liệu tốc độ cao. Công ty hiện hoạt động với tên gọi O’Neil Digital Solutions và có các hoạt động tại Los Angeles, Dallas và Monroe, North Carolina công ty chuyên cung cấp xuất bản theo hướng dữ liệu và truyền thông tiếp thị.
Trong suốt quá trình kinh doanh của William O’Neil ông đã từng làm môi giới chứng khoán vào năm 1958, ông thường xuyên sử dụng máy tính làm công cụ đầu tư, sau tuổi 30 ông liên tục sáng tạo và cập nhật những công nghệ mới nhất trong suốt sự nghiệp của mình. Phương pháp Canslim cũng ra đời từ những nguyên lý đó!

William O’Neil kết hợp hoàn chỉnh cả 2 chiến lược về định tính và định lượng. Quan điểm đầu tư chính của O’Neil là có xu hướng tìm kiếm các loại cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng nhanh về giá kể từ thời điểm mua vào và tuân theo phương châm: mua cổ phiếu công ty mạnh, bán cổ phiếu công ty yếu.
Bắt đầu đầu tư chứng khoán không phải là học trong một sớm một chiều mà đó là cả một quá trình. Bài viết hôm nay Kinh tế đầu tư chia sẻ với bạn là Combo sách của William O’Neil: Làm giàu từ chứng khoán và Hướng dẫn thực hành Canslim cho người mới bắt đầu xuất bản năm 1988. Đây sẽ là bước khởi đầu rất tốt cho những ai muốn tìm hiểu về chứng khoán nhưng chưa biêt bắt đầu từ đâu?
Combo này được khuyến cáo là bộ sách kinh điển mà bất cứ nhà đầu tư nào cũng nên đọc. Không ít độc giả, sau khi đọc xong cuốn Làm giàu từ chứng khoán thì nóng lòng muốn áp dụng những kiến thức từ sách vào thực tế. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể kiếm được tiền, có thể làm giàu được sau khi đọc xong. Có vô vàn những câu hỏi, thắc mắc, những rắc rối mà bạn gặp phải trong quá trình bắt đầu đầu tư? Nếu như quyển sách Làm giàu từ chứng khoán là tổng hợp kiến thức thì cuốn Hướng dẫn thực hành Canslim là cẩm nang giải đáp hết, đồng thời hướng dẫn chi tiết cách các nhà đầu tư áp dụng Canslim vào thực tế và kiếm tiền từ đầu tư chứng khoán.

Vậy Canslim là gì?
Bảy chữ trong CANSLIM thể hiện 7 yếu tố quan trọng nhất tạo nên sự thành công của một cổ phiếu. Trước khi đi sâu vào phân tích 7 bảy yếu tố hãy nằm lòng những nguyên tắc chung của phương pháp Canslim để có được cổ phiếu tốt nhất:
Chỉ mua cổ phiếu khi thị trường chung đang tăng giá. Nên chốt lãi khi đạt 20-25% và cắt lỗ khi 7-8%.

Một cổ phiếu lọc theo phương pháp CANSLIM sẽ có những thuộc tính sau:
- C (Current Quarterly Earnings Per Share): Tỉ suất lợi tức trên cổ phần quý hiện tại. Chỉ số này được khuyến cáo càng cao càng tốt
- A (Annual earnings growth): Lợi nhuận tăng trưởng hằng năm
- N (New products, New Management, New Highs): sản phẩm mới, quản lý mới, mức giá mới
- S (Share outstanding): số lượng cổ phiếu lưu hành (cung và cầu)
- L (Leading industry): cổ phiếu dẫn đầu ngành (cổ phiếu lãnh đạo và cổ phiếu đội sổ)
- I (Institutional Sponsorship): sự ủng hộ của các định chế tài chính (Tài trợ của tổ chức)
- M (Market direction): Định hướng thị trường
Cùng kinh tế đầu tư đi sâu tìm hiểu các yếu tố trong phương pháp Canslim:
C: Tăng trưởng thu nhập quý gần đây nhất
Vậy EPS là gì? EPS (Earning Per Share) có thể hiểu đơn giản là lợi nhuận sau thuế của một cổ phiếu. Chỉ số EPS như nào gọi là tốt, mức tăng trưởng EPS của Quý gần nhất và quý gần liền kề phải đạt tối thiểu từ 20-25% so với các Quý cùng kỳ.
Để đánh giá được chính xác thì thu nhập phải đến từ hoạt động sản xuất kinh doanh chính, loại bỏ các yếu tố bất ổn như bán tài sản (bất động sản, cổ phần đầu tư, …). Song song đó, tăng trưởng lợi nhuận phải gắn liền với doanh thu. Tăng trưởng luôn luôn phải ở mức dương và đạt mức tăng từ 20-25% nhất là trong quý gần đây.
Hãy so sánh với các doanh nghiệp cùng ngành để xem có đat mức tăng trưởng tốt nhất hay không?
A: Tăng trưởng lợi nhuận hằng năm đạt mức tăng từ 20-25% trong vòng 3 năm liên tục
Với 2 tiêu chí A và C, O’Neil đã xây dựng 2 chỉ số xếp hạng độc nhất để đánh giá tiêu chí doanh nghiệp (EPS rating) và chất lượng doanh nghiệp (SMR rating). Những doanh nghiệp tốt thì đối với chỉ tiêu EPS >80 và chỉ số SMR đạt từ mức B trở lên
EPS rating: chỉ số đánh giá tiêu chí tăng trưởng thu nhập tổng hợp của doanh nghiệp. Số liệu này sẽ được tổng hợp trong 3 năm liên tục gần thời điểm hiện tại và so sánh 2 Quý gần đây. Lưu ý: Mã cổ phiếu của doanh nghiệp được đánh giá theo thang từ 1-90 điểm, điểm càng thấp thì mã cổ phiếu được xếp vào loại kém, mã cổ phiếu nào có EPS từ 90 điểm trở lên được đánh giá là nằm trong top 10% cổ phiếu có mức tăng trưởng thu nhập tốt nhất thị trường .
SMR rating: là chỉ số đánh giá chất lượng EPS của doanh nghiệp dựa trên việc đánh giá kết hợp 3 yếu tố: tăng trưởng doanh số, tỷ suất lợi nhuận và lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu. Các doanh nghiệp sẽ được tăng hạng từ E (tệ nhất) đến A (tốt nhất). Một cổ phiếu có xếp hạng SRM ở mức A có nghĩa là công ty nằm trong top 20% cổ phiếu có chất lượng tăng trưởng thu nhập dựa trên các yếu tố chính tốt nhất thị trường.
Hệ thống xếp hạng được đánh giá theo cách sau:
A = Top 20% (vượt trội hơn 80% so với các cổ phiếu khác)
B = 20% tiếp theo (vượt trội hơn 60% – 80% cổ phiếu khác)
C = 20% tiếp theo (vượt trội hơn 40% – 60% các cổ phiếu khác)
D = 20% tiếp theo (vượt trội hơn 20% – 40% so với các cổ phiếu khác)
E = Dưới 20% (nằm trong top 20% cổ phiếu tệ nhất)
N: Sản phẩm mới, quản lý mới, giá cao mới
Tìm lý do phía sau sự tăng trưởng của doanh nghiệp:
Hầu hết các doanh nghiệp đều có bộ phận R&D, đó cũng là bộ phận cốt lõi nắm được kết cấu sản phẩm và đưa ra nhiều sự cải tiến giúp cho sản phẩm có nhiều sự thay đổi tốt hơn.
Một sự thay đổi nhỏ trong chính sách, ưu đãi của nhà nước hoặc các chính sách mở rộng thị trường… cũng có tác động không nhỏ đến thị trường
Lưu ý: những yếu tố mới là điều có thể tìm thấy ở các doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp mới hay doanh nghiệp đã vận hành lâu, những doanh nghiệp IPO. Tuy nhiên, cần cẩn trọng khi đầu tư vào những doanh nghiệp này vì khó khăn khi tìm kiếm thông tin và kiểm chứng thông tin liên quan đến doanh nghiệp, dữ liệu tài chính của doanh nghiệp.
S: Lượng cổ phiếu lưu hành
Khuyến khích các doanh nghiệp có số lượng cổ phiếu có tỷ lệ tự do chuyển đổi nhỏ. Các công ty mua lại cổ phiếu của chính họ làm giảm nguồn cung thị trường có thể cho thấy kỳ vọng về nhu cầu tăng lên cùng với niềm tin nội bộ vào công ty.
Trong mỗi chu kỳ thị trường sẽ chuyển hướng tập trung từ các cổ phiếu vốn hóa cao sang vốn hóa thấp và ngược lại, nhà đầu tư cần phải theo sát thị trường để có hành động sáng suốt.
L: Cổ phiếu dẫn đầu ngành
Chọn lọc để mua 2-3 loại cổ phiếu tốt nhất trong ngành. Các loại cổ phiếu thuộc công ty dẫn đầu và có xu hướng dẫn dắt thị trường chứ không phải loại cổ phiếu “thay thế”
Loại cổ phiếu “thay thế” là loại cổ phiếu nằm cùng nhóm với công ty dẫn đầu và vẫn luôn được kỳ vọng là sẽ thế hệ tiếp theo nhận lấy ưu thế tăng trưởng cùng với nhóm Công ty dẫn đầu. Thế nhưng thành tích về lợi nhuận và giá cả tăng trưởng của nhóm “thay thế” không thực sự ghi dấu ấn đặc biệt và sẽ không có cơ hội đuổi kịp nhóm cổ phiếu đầu ngành. Thông thường sẽ có xu hướng mua những cổ phiếu tốt xu hướng tăng, bán bớt các cổ phiếu kém, thua lỗ hơn.
I: Sự ủng hộ và tài trợ của định chế tài chính
Một cổ phiếu thành công không nhất định phải có quá nhiều cổ đông, nhưng phải có những cổ đông cốt lõi. Khi nhu cầu càng tăng, giá cả sẽ càng tăng cao. Nếu nhà đầu tư tăng nhu cầu tập trung thu mua số lượng lớn cổ phiếu thì nguồn cung cổ phiếu ngày càng ít dần à cổ phiếu càng trở nên hiếm, giá càng được đẩy lên cao hơn.
Nguồn cầu này có thể là các nhà đầu tư thuộc các Quỹ hỗ trợ, ngân hàng, Quỹ hưu trí hoặc một số các tổ chức quy mô khác …
Một vài lưu ý nhỏ khi chọn mua cổ phiếu, cần chú ý cả về số lượng và chất lượng
Bạn cần tìm hiểu kỹ về tổ chức đầu tư nào đang nắm số lượng lớn về cổ phiếu, họ là ai? Thông thường những nhà đầu tư chuyên nghiệp sẽ có 1 đội ngũ chuyên nghiệp phân tích, đưa ra đánh giá về tất cả các cơ hội đầu tư. Nhất là đối với những nhà đầu tư đang sở hữu số lượng lớn cổ phiếu trên thị trường.
Vì vậy hãy chú ý những khoản đầu tư mới nhất trong quý gần nhất của tổ chức vì tương lai gần nhà đầu tư sẽ vẫn nắm giữ.
Ngoài ra, bạn phải xác định được luồng thông tin nội bộ và các tổ chức nếu có dấu hiệu bán ra liên tục. Đó có thể là dấu hiệu sáng suốt từ nhà đầu tư hoặc tín hiệu xấu, cần phân biệt rõ ràng.
Đừng bị xao động bởi những yếu tố như sự phổ biến của cổ phiếu. Những cổ phiếu nổi tiếng và phổ biến chưa chắc đã là một khoản đầu tư tốt. Bạn thử tưởng tượng rằng nếu với mã cổ phiếu phổ biến thì nhiều nhà đầu tư, tổ chức đã đổ xô mua từ rất lâu rồi, khi bạn bắt đầu với thị trường đó những người khôn ngoan nhất đã bước chân ra khỏi cuộc chiến, lúc này thị trường bất ổn và bạn sẽ mãi mãi bị kẹt lại trong mớ bòng bong đó không thoát ra được.
M: Xu hướng thị trường
Xu hướng thị trường là tiêu chí quan trọng trong việc lựa chọn danh mục đầu tư. Nếu tất cả các thông tin trên là đúng nhưng bạn dự đoán xu hướng thị trường sai thì có thể bạn sẽ mất tiền. Quan trọng của việc đầu tư không phải lợi nhuận mà là việc làm sao để tránh rủi ro MẤT TIỀN.
Bạn mới bắt đầu hay đang ở cuối thời kỳ tăng trưởng? Thị trường đang có xu hướng vận động như thế nào? Cho dù bạn đã phân tích tất cả yếu tố về cổ phiếu nhưng bạn không nắm bắt được xu hướng thị trường thì bạn hoàn toàn có thể bị thị trường áp đảo và nhấn chìm.

O’Neil đã phân chia thị trường thành 3 trạng thái:
- Tích lũy tăng giá: đây là thời điểm thích hợp để bạn mua cổ phiếu
- Tăng dưới áp lực bán: Thị trường bắt đầu xuất hiện những dấu hiệu suy yếu
- Thị trường điều chỉnh: Ưu tiên quản trị rủi ro
Tập thói quen nghiên cứu thị trường mỗi ngày, bạn cần lưu ý:
- Dù thị trường đang ổn định nhưng xu hướng đi ngược lại thị trường có thể xảy đến bất cứ lúc nào
- Nên bán ra khi thị trường gần đạt đến đỉnh, bởi chỉ cần bạn chậm hơn qua thời điểm đỉnh cao thì thị trường sẽ có xu hướng giảm mạnh và không bao giờ quay lại mức cũ.
- Hãy tuân thủ những nguyên tắc cơ bản
- Nằm lòng cách đọc hiểu biểu đồ với những chỉ số cơ bản then chốt của thị trường
Ưu nhược điểm của phương pháp Canslim:
Bộ đôi 2 cuốn sách của O’Neil đã thành công truyền tải thông điệp đến số đông. Do xuất phát điểm của ông là chuyên gia môi giới nên ông thấu hiểu được tâm lý, trình độ và năng lực tài chính của đại đa số các nhà đầu tư. Tất cả những kiến thức đã được ông khéo léo đưa vào và được nhiều người khác áp dụng thành công. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại phương pháp này cũng có một số điểm hạn chế như sau:
Canslim chỉ thống kê hiện tượng mà chưa lý giải được bản chất:
Việc áp dụng máy móc, không linh hoạt trong đầu tư rất dễ bi rơi vào bẫy bị động. Nhà Đầu tư gần như không dám mạo hiểm đầu tư lớn mà phân bổ ra nhiều danh mục nhỏ lẻ, dẫn đến việc không được tối ưu được khoản đầu tư.
Việc tìm – chọn lựa và đầu tư vào một mã cổ phiếu cũng trở nên khó hơn. Tuy nhiên, nếu không thực sự tìm hiểu kỹ và sâu tình hình hoạt động kinh doanh của một công ty thì nhà đầu tư dễ bị lung lay khi thị trường cổ phiếu bị dao động và có xu hướng đảo chiều. Nếu đầu tư 1-2 mã cổ phiếu mà chưa thành công thì bạn sẽ có xu hướng tìm một mô hình khác, phương pháp khác… để đầu tư. Đó là hậu quả của việc chưa nắm hết được bản chất vấn đề của Canslim.
Canslim không thật sự hiệu quả với những doanh nghiệp đặc thù:
Theo nhận định chung thì thời của O’Neil chưa xuất hiện nhiều mô hình doanh nghiệp mới như ngày nay. Do đó với một số đặc thù riêng của từng ngành nghề thì các tiêu chí Canslim lại hơi máy móc, thiếu tính linh hoạt. Đến thời điểm hiện tại đó được xem là bộ tài liệu tham khảo cho những nhà đầu tư chứng khoán mới bước chân vào thị trường chứng khoán.
Canslim thiếu sót nhiều tiêu chí quan trọng:
Hiện tại nhiều Công ty chú ý đến các tiêu chí vô hình như lợi thế cạnh tranh bền vững, cách lãnh đạo, mô hình kinh doanh đột phá, phát triển sản phẩm,…những cái này ngày càng quan trọng để nhà đầu tư đánh giá độ khả thi của cổ phiếu. CANSLIM đưa ra một hệ thống các tiêu chuẩn mà nếu tuân thủ nguyên bản có thể bạn sẽ phải trả giá cho các thương vụ thảm họa vì có những tiêu cực trong bộ máy lãnh đạo, hay doanh nghiệp mất đi lợi thế cạnh tranh.
Tất nhiên phải đặt trong bối cảnh thời đại của O’Neil sinh sống, các tiêu chí vô hình này vẫn chưa được coi trọng. Vì vậy, nếu bạn có ý định đi sâu hơn về phân tích, thì CANSLIM là chưa đủ. Chúng tôi cho rằng O’Neil cũng nhận ra các thiếu sót trong phương pháp CANSLIM, nên ông đã nhấn mạnh một quy tắc nổi tiếng – đó là “Cắt lỗ khi mức lỗ là 7%”.
Tóm lại, CANSLIM phù hợp với các nhà đầu tư chưa có nhiều kinh nghiệm. Đồng thời có khả năng chấp nhận rủi ro cao. Những cổ phiếu này không thể được mua và chỉ nắm giữ vì phần lớn giá trị đang được định giá để tăng trưởng trong tương lai. Có nghĩa là bất kỳ sự chậm trễ trong quỹ đạo tăng trưởng hoặc toàn thị trường, đều có thể dẫn đến việc cổ phiếu bị mất giá, việc này có tác động không nhỏ đến tâm lý nhà đầu tư. Và nếu bạn đang tìm kiếm một kênh đầu tư tài chính “AN TOÀN – UY TÍN – LỢI NHUẬN ỔN ĐỊNH” để đầu tư, hay thử mô hình “HỢP TÁC ĐẦU TƯ” của BĐS Nhật Nam!!! Tìm hiểu về các gói đầu tư của Nhật Nam dưới đây!!!Chúc bạn thành công.