Cổ phiếu IPO là gì? Có nên mua cổ phiếu IPO hay không? Hay là nên đầu tư vào cổ phần trước IPO không? Đây có lẽ là câu hỏi gây băn khoăn và được nhiều đầu tư mới bắt đầu suy nghĩ tới khi muốn bước chân vào con đường đầu tư trên thị trường chứng khoán. Vậy hãy cùng với chúng tôi khám phá câu hỏi đó qua bài viết dưới đây.
Tìm hiểu về IPO
IPO là một thuật ngữ khá phổ biến trong thị trường chứng khoán dùng để chỉ những công ty muốn huy động vốn bằng việc phát hành cổ phiếu lần đầu tiên ra thị trường, và sau khi đã được nhiều nhà đầu tư góp vốn thì công ty đó sẽ trở thành công ty đại chúng hoặc công ty cổ phần đại chúng.
4 Mục đích hoạt động của IPO
Một trong những mục đích chính của việc các công ty thực hiện IPO đó là huy động vốn rộng rãi từ công chúng, thêm vào đó việc IPO còn đem lại nhiều lợi ích khác cho công ty, điều này có thể giúp bạn trả lời câu hỏi có nên mua cổ phiếu IPO không? Hay là nên đầu tư vào cổ phần trước IPO.
Giúp doanh nghiệp triển khai kế hoạch kinh doanh mới
Với việc phát hành cổ phiếu lần đầu tiên, công ty sẽ thực hiện được những dự định hay kế hoạch kinh doanh mới của mình nhanh hơn như là phát triển mạng lưới khách hàng, nâng cấp công nghệ, cải thiện sản phẩm,…chỉ với số vốn mà doanh nghiệp đã huy động được từ nhà đầu tư.
Quảng bá thương hiệu doanh nghiệp
Đây có thể được coi là một trong những câu trả lời phù hợp nhất cho câu hỏi “ Có nên mua cổ phiếu IPO hay không” Vì trước khi doanh nghiệp thực hiện IPO thì sẽ có một khoảng thời gian công ty được các bộ phận truyền thống báo chí đưa tin tức. Đây vừa được coi là một chiến lược thu hút được nhiều nhà đầu tư nhanh nhất có thể vừa giúp cho thương hiệu của doanh nghiệp trở nên đáng tin cậy hơn trong mắt người dùng.
Dễ dàng sáp nhập công ty
Việc các doanh nghiệp thực hiện IPO sẽ giúp cho họ có thể tự tin hơn trong việc kêu gọi vốn từ các nhà đầu tư một cách rộng rãi. Và nếu bạn hỏi có nên mua cổ phiếu IPO của công ty mới phát hành lần đầu để kiếm lời thì có thể bạn sẽ kiếm được lợi nhuận vì việc IPO của các công ty nhỏ sẽ thúc đẩy việc hợp tác cũng như sáp nhập của các công ty nhỏ vào các công lớn sau này và từ đó giá trị của công ty nhỏ sẽ tăng lên.
Thu hút nhân viên tiềm năng
Khi doanh nghiệp thực hiện IPO thì điều đó có nghĩa là không những các nhà đầu tư mà các các nhân viên trong công ty đều có thể tham gia. Hơn nữa, đó là khi nhân viên làm việc tại công ty mua cổ phiếu IPO thì sẽ có nhiều chính sách ưu đãi hơn là đối với những nhà đầu tư bên ngoài. Và đây sẽ là cách giúp cho nhân viên gắn bó cũng như cố gắng hết sức để làm việc giúp cho công ty phát triển để từ đó có thể kiếm được nhiều tiền hơn từ cổ phiếu IPO.
Đặc điểm cổ phiếu IPO
Sau đây là những đặc điểm không thể bỏ qua của cổ phiếu IPO, đặc biệt đối với những nhà đầu tư mới bắt đầu và đang tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi có nên đầu tư cổ phiếu ipo hay không?
Người đầu tư cổ phiếu IPO sẽ nhận được cổ tức dựa trên tình hình kinh doanh của doanh nghiệp và không có tính hoàn trả lại vốn khi công ty phá sản như trái phiếu. Nhưng các cổ động thì lại được hoàn lại vốn dù công ty có phá sản hay không.
Mức giá giao động của các cổ phiếu IPO thường sẽ thấp trong thời gian mới ra mắt và sẽ tăng giá theo thời gian khi công ty có kết quả kinh doanh tốt.
Khả năng thanh khoản của cổ phiếu IPO cao giống như các loại cổ phiếu khác trên thị trường dễ dàng buôn bán trên sàn giao dịch chứng khoán và quy đổi thành tiền. Và với những báo cáo tài chính minh bạch, chiến lược rõ ràng sẽ điều kiện tốt cho các tổ chức IPO thu hút và gọi thêm vốn đầu tư.
Một số rủi ro có thể ảnh hưởng tới cổ phiếu IPO đó là: tình hình kinh doanh của doanh nghiệp gặp khó khăn, sản phẩm kém chất lượng, các tác nhân bên ngoài ảnh hưởng đến thương hiệu của doanh nghiệp,..
Các cổ phiếu IPO là các cổ phiếu lần đầu mở bán trên sàn giao dịch chứng khoán nên giá ban đầu sẽ rẻ hơn nhiều so với các loại cổ phiếu phổ biến hiện nay. Và các nhà đầu tư thường sẽ định giá các loại cổ phiếu IPO dựa trên những thông tin cũng như báo cáo tài chính của các tổ chức đó cung cấp, và giá dự đoán sẽ nhỏ hơn so với giá trị thực tế trên thị trường. Và khi đã IPO công ty sẽ thu về một số vốn đúng như mong đợi để có thể triển khai các dự án mới, từ đó công ty sẽ thu được thêm nhiều doanh thu và dẫn đến giá trị cổ phiếu của công ty sẽ tăng giúp cho các nhà đầu tư có thể kiếm lời với những cổ phiếu IPO mà họ đã đầu tư.
Một số thương vụ cho thấy sự thay đổi rõ ràng về giá của các tổ chức IPO: Một giáo sư của một trường đại học đã dùng số tiền quỹ huy động từ các bậc phụ huynh là 15.000 $ để mua số lượng khổng lồ cổ phiếu của công ty Snap. Và chỉ sau một khoảng thời gian ngắn khi công ty Snap đã thực hiện IPO ông đã thu về 19 triệu đô và giá trị bây giờ đã tăng lên 50 triệu đô.
Thêm một thương vụ gây chấn động thị trường chứng khoán đó là thương vụ IPO của AMAZON. Thì ban đầu giá cổ phiếu của AMAZON chỉ được định giá ở mức 18$/ cổ phiếu và chỉ sau vài tháng khi AMAZON đã IPO thành công trên thị trường chứng khoán thì giá cổ phiếu đã tăng lên 1000$ /cổ phiếu, điều đó giúp cho các nhà đầu tư kiếm được một khoản lợi nhuận siêu khổng lồ hàng triệu đô khi biết cách nắm bắt được cơ hội đầu tư vào các cổ phiếu IPO.
Cũng bởi vì những ví dụ thực tế trên mà việc sở hữu những cổ phiếu IPO trở nên khan hiếm và khó khăn hơn cũng như không phải ai cũng có thể mua được vì bị hạn chế bởi một số quy định nhất định khi tham gia vào thị trường chứng khoán.
Ưu và nhược điểm của cổ phiếu IPO
Thông thường đối với các nhà đầu tư chuyên nghiệp thì trước khi quyết định có nên mua cổ phiếu IPO hay không thì họ sẽ xem ưu và nhược điểm của loại cổ phiếu đó.
Ưu điểm
- Khi doanh nghiệp thực hiện IPO thì việc kêu gọi vốn từ các nhà đầu tư sẽ trở nên dễ dàng hơn và nhanh chóng hơn.
- Thương hiệu của các công ty đã IPO sẽ được tăng thêm về độ tin tưởng đối với các nhà đầu tư, người tiêu dùng và đây sẽ là bàn đạp giúp cho công ty thực hiện những kế hoạch sắp tới.
- Việc doanh nghiệp thực hiện phát hành cổ phiếu lần đầu tiên sẽ giúp cho doanh nghiệp có thể xác định mức định giá của các nhà đầu tư đối với họ.
- Cũng như khi công ty đã IPO thì việc hợp nhất hay sáp nhập với các công ty lớn sẽ trở nên đơn giản hơn.
- Khi các công ty đã phát hành cổ phiếu lần đầu tiên và được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán thì các công ty này phải tuân theo những quy tắc chung về việc báo cáo tài chính. Báo cáo tài chính phải được kiểm soát nghiêm ngặt về độ chính xác cũng như tính minh bạch trước khi công bố cho sàn chứng khoán.
- Việc này không chỉ giúp cho các doanh nghiệp IPO dễ dàng trong việc tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng, các tổ chức tín dụng, các nhà đầu tư nhỏ lẻ khác mà báo cáo tài chính còn giúp cho các nhà đầu tư cảm thấy an tâm hơn khi đưa ra quyết định có nên mua cổ phiếu IPO tiếp hay không.
- Việc công ty IPO sẽ giúp công ty đưa ra được nhiều chính sách ưu đãi cho nhân viên từ đó thu hút được thêm nhiều nhân tài mới, đồng thời giữ chân được những cựu nhân viên tiếp tục cống hiến cho công ty.
- Và khi nhân viên có thể mua cổ phiếu IPO của công ty sẽ giúp cho nhân viên có thể hưởng được thêm lợi nhuận từ cổ phiếu đó cũng như hoạt động kinh doanh của công ty, điều đó sẽ dẫn đến việc nhân viên cố gắng nhiều hơn để giúp công ty có thể ngày càng phát triển hơn.
Nhược điểm
- Khi công ty thực hiện IPO thì sẽ có số lượng các cổ đông và thêm vào đó các cổ đông này có thể nắm số lượng lớn cổ phần trong công ty làm ảnh hưởng đến các quyết định của các cổ đông sáng lập, và điều đó dẫn đến việc bị các công ty khác chiếm lấy toàn bộ doanh nghiệp.
- Việc chuẩn bị cho hoạt động IPO của các công ty thường sẽ rất tốn kém và mất một khoảng thời gian để chuẩn bị vốn. Vì đối với các công ty có quy mô lớn thì chi phí sẽ càng lớn để thực hiện hoạt động IPO nên việc chuẩn bị có thể diễn ra trong vài năm.
- Trong khi thực hiện IPO thì các công ty cần có một đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp để tổng hợp và theo dõi báo cáo tài chính của doanh nghiệp.
- Ngoài ra việc doanh nghiệp IPO sẽ làm phát sinh thêm một số chi phí nhất định như chi phí tổng hợp các tập tài liệu hàng năm để nộp cho cơ quan nhà nước và chi phí làm các bài báo cáo tài chính cũng như phí công bố kết quả kinh doanh hàng năm.
Có nên mua cổ phiếu IPO không?
Để có thể trả lời cho câu hỏi có nên mua cổ phiếu IPO hay không? Thì thật sự rất khó vì nó đòi hỏi bạn phải hiểu đủ rộng và nghiên cứu sâu về cổ phiếu IPO trong thời gian dài. Bởi giá của một cổ phiếu trước khi IPO là khá thấp và nếu bạn có thể mua được cổ phiếu trong thời điểm công ty chuẩn bị IPO thì bạn sẽ kiếm được một khoản lợi nhuận siêu khổng lồ, nhưng điều đó là không dễ dàng để có thể tiếp cận được những cổ phiếu sắp IPO. Và cổ phiếu IPO cũng tồn tại một số rủi ro làm giảm giá trị do yếu tố bên ngoài tác động, hoặc công ty chuẩn bị IPO lại hủy bỏ không muốn thực hiện IPO nữa. Điều đó sẽ dẫn đến việc giá trị thực tế của cổ phiếu sẽ không được xác định, và vì thế bạn cần nên cẩn thận khi tham gia mua cổ phiếu IPO.
Ở Việt Nam, hầu như các nhà đầu tư luôn dành nhiều thời gian để tìm kiếm những cổ phiếu sắp IPO vì chúng sẽ biến khoản đầu tư ban đầu của bạn được nhân lên nhiều lần chỉ trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, đầu tư cổ phiếu IPO cũng là một hình thức đầu tư nên cũng sẽ chứa đựng ít nhiều rủi ro khiến cho số tiền đầu tư của bạn tụt dốc không phanh.
Mua cổ phiếu IPO như thế nào để có lợi nhất?
Sau khi đã trả lời được câu hỏi có nên mua cổ phiếu IPO hay không thì để bạn có thể mua cổ phiếu IPO đạt lợi nhuận cao nhất bạn cần phải hiểu rõ mục tiêu và định hướng sắp tới của công ty thực hiện IPO là gì và không cần phải gấp gáp để đưa ra quyết định ngay trong khi bên IPO đang có lợi hơn mà hãy thật bình tĩnh quan sát chờ đợi cổ phiếu lên sàn khoảng 1-3 năm để có số liệu mà phân tích lúc đó bạn hãy cân nhắc là có nên đầu tư cổ phiếu IPO của công ty đó hay không.
5 Bước mua cổ phiếu IPO
Và sau đây là 5 bước để giúp bạn có thể mua cổ phiếu IPO trên sàn chứng khoán, hãy cùng với chúng tôi khám phá.
Bước 1: Tìm kiếm các trang web chính chủ của công ty hoặc các trang web có liên kết trong việc mua bán cổ phiếu IPO.
Bước 2: Lựa chọn hình thức mua cho tổ chức hay cá nhân.
Bước 3: Tìm kiếm quốc tịch nơi bạn sinh sống
Bước 4: Điền thông tin cá nhân theo mẫu có sẵn
Bước 5: Nhấn gửi thông tin đăng ký, và bạn đã trở thành nhà giao dịch cổ phiếu IPO.
Khi đã hoàn thành 5 bước trên bạn cần gửi thêm một số giấy tờ khác để hoàn tất thủ tục đăng ký theo quy định của trang web đó.
- Hình ảnh của CMND/CCCD của cá nhân hoặc người ủy quyền.
- Bảng đăng ký mua chứng quyền đảm bảo và xác nhận của ngân hàng cho phép mở tài khoản góp vốn mua cổ phiếu.
- Nộp bản sao giấy đăng ký lưu ký chứng khoán một cách hợp lệ.
- Giấy xác nhận mã số giao dịch của Trung Tâm Lưu Ký Việt Nam đối với nhà đầu tư nước ngoài.
- Giấy ủy quyền đã được đăng ký.
Lưu ý khi mua cổ phiếu IPO
Để bạn có thể đưa những quyết định đúng đắn, kịp lúc và từ đó giúp bạn kiếm được lợi nhuận khi tham gia vào loại hình đầu tư này thì bạn cần chú ý những lưu ý sau:
- Bạn cần hoàn thành bộ hồ sơ đăng ký và sửa chữa những sai sót trong hồ sơ theo thời gian quy định.
- Cổ phiếu IPO sẽ bị giới hạn trong mỗi phiên giao dịch về mặt số lượng.
- Đối với những công ty mới nổi thì chưa có nhiều về số liệu hay báo cáo tài chính để các nhà đầu tư có thể phân tích tình hình hoạt động hiện tại của công ty nên cần cân nhắc trước khi đầu tư.
- Nên xem xét và phân tích các số liệu cùng với các chuyên gia trong ngành để có thể kiếm được lợi nhuận bền vững với cổ phiếu IPO.
Trên đây là toàn bộ những thông tin về IPO mà Kinh tế đầu tư muốn gửi đến bạn nhằm giúp bạn có được cái nhìn tổng quan hơn về cổ phiếu IPO và từ đó đưa ra được câu trả lời thích đáng cho câu hỏi “Có nên đầu tư cổ phiếu IPO hay không’’ của riêng bạn.